Bierstijlen

BESCHRIJVING

Oorsprong

Vroeger was een brouwerij pas actief als de zomerse temperaturen nog slechts een herinnering waren. Brouwen kon prima in de koude wintermaanden, als de temperatuur buitenshuis weliswaar ongenadig laag kon zijn maar het vuur onder de brouwketel ervoor zorgde dat ook de gistcellen zich behaaglijk voelden. Want hier zat hem de kneep: vergisting, ofwel het omzetten van suikers in alcohol en koolzuur, kan het best gebeuren bij gematigde temperaturen. Winterbier brouw je dus terwijl de kachel loeit – en bij een loeiende kachel smaakt winterbier ook op zijn best!

Want zodra de oostenwind snoeihard door de kieren van de brouwerij blies, en datzelfde deed bij elk ander gebouw in eender welke nederzetting, kreeg men behoefte aan steviger, volmondiger bier om de lange en koude dagen door te komen. Zo speelde de temperatuur ook een rol in de recepten: men gebruikte meer mout waarmee men rijker smakend bier kon produceren.

Kerstdrank

Een hoogtepunt in die traditie vormden de bieren die speciaal voor het kerstfeest werden gebrouwen. Ruimhartig putte de brouwer uit extra smaakgevende ingrediënten die hem ten dienst stonden: kruidnagel, kaneel en steranijs verleenden de kerstbieren extra glans en karakter en maakten het de ideale kerstdrank waarmee op het leven kon worden geproost.

Donker en rijk

Kerstbier en winterbier is vrijwel altijd donker van kleur en rijk van smaak. De gebruikte mout werd op hoge temperatuur gedroogd waardoor het van kleur en smaak veranderde. Het leverde mout op die onverbrekelijk doet denken aan chocolade, en kan zelfs die prettig bittere smaak van koffie geven. In combinatie met de vele restsuikers die in het bier achterbleven leverde het winterbier op waar je, bij wijze van spreken, een lepel rechtop in kon zetten – net als bij een goede kom snert.

Deze winterbieren vormden ook de basis voor die hartversterker die op de ijsbaan werd geschonken. ‘Koek en zopie’ werd in honderden stalletjes aangeboden, en die zopie werd bereid op basis van – juist! – winterbier.

Voluptueus

De winter maakt dat we wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Te beginnen met kerst, een feest ter gelegenheid waarvan men traditioneel een voluptueus bier serveerde – een smakelijke traditie die voortleeft. En voor de korte, koude winterdagen past een rijk bier dat verkwikt en vertroost. Zonder winterbier zou het maar behelpen zijn.